એક નજર આ તરફ...

શામોની મો બ્લાં ઓક્ટોબર ૨૩, ૨૦૦૯ આજે Aiguille Du Midi/એગ્વિલ દયૂ મિદી કેબલ કાર મારફત મો બ્લાંને અત્યંત નિકટથી જોવાનો પ્રોગ્રામ હતો. સવારે ઊઠીને સૌ પહેલાં નજર મો બ્લાં પર્વત પર પડી અને મૂડ જરા બગડ્યો. વાદળોનું ધાડું પ્રોગ્રામમાં અવરોધ બનીને આવી ચડ્યું હતું. આમ છતાં ‘જો હોગા, દેખા જાયેગા’નો અભિગમ અપનાવી અમે કેબલ કારની ટિકિટ ઓફિસે ગયા. કાઉન્ટરે બેઠેલી મહિલાએ સલાહ આપી કે આજે મો બ્લાંની મુલાકાત લેવાનું ટાળો તો સારૂં, કેમ કે ઉપર વાતાવરણ ચોખ્ખું નથી અને વાદળોની ઓથે ઢંકાયેલું મો બ્લાંનું શિખર જોવા ન મળે એ સંભવ છે. ઘડીભર અમે વિચારમાં પડ્યા. રોપ-વેની ટિકિટનો ચાર્જ જેવોતેવો ન હતો. બીજી તરફ શામોનીથી આવતી કાલે પેરિસ જવા નીકળી જવાનું હતું. છેવટે ટિકિટ ખરીદી અને એગ્વિલ દયૂ મિદી કેબલ કારમાં બેઠા. (ફ્રેન્ચ ભાષામાં એગ્વિલ દયૂ મિદી એટલે મધ્યાહન બતાવતો ઘડિયાળનો કાંટો. એગ્વિલ = સોય અથવા કાંટો; દયૂ = ની; મિદી = બપોર). મો બ્લાં પર્વતની પડખે આવેલા ઊંચા પર્વત સુધી પહોંચવા માટેનું લગભગ ૨,૮૦૦ મીટરનું ચઢાણ એગ્વિલ દયૂ મિદી કેબલ કાર અત્યંત તીવ્ર ખૂણે ચઢે છે--અને તે બદલ તેના નામે વિશ્વવિક્રમ બોલે છે. કેબલ કારમાં સાર...

શામોની મો બ્લાં ઓક્ટોબર ૨૨, ૨૦૦૯ લંડનમાં અને પેરિસમાં ટાઇટમટાઇટ ટાઇમટેબલ હેઠળ થકવનારો પ્રવાસ કર્યા પછી છેલ્લા બે દિવસો દક્ષિણ ફ્રાન્સના આલ્પ્સ પર્વતો વચ્ચે કુદરતના ખોળે વીતાવવાનું નક્કી કર્યું હતું. આ માટે Chamonix Mont Blanc/શામોની મો બ્લાં નામનું ટચૂકડું ગામ પસંદ કરેલું. પેરિસ શહેરથી તે લગભગ ૬૪૦ કિલોમીટર છેટે આવેલું છે. વહેલી સવારે પેરિસના Gare de Lyon/ગાર દ લિયો રેલ્વે સ્ટેશને અમે પહોંચી ગયા. ફ્રાન્સની હાઇ સ્પીડ Train à Grande Vitesse/ત્રાં અ ગ્રાં વિતેસી (વિત = ઝડપ) કહેવાતી ટ્રેન વિશે ઘણુંબધું વાંચ્યું-લખ્યું હતું. આજે તેમાં બેસવાનો જાતઅનુભવ કરવાનો હતો, એટલે થનગનાટ થવો સ્વાભાવિક હતો. પ્લેટફોર્મ પર ઉભેલી TGV ના કેટલાક ફોટા પાડ્યા પછી પાટાનું જરા બારીકાઇથી અવલોકન કર્યું. આપણે ત્યાં જોવા મળતા રેલ્વેના ટ્રેક કરતાં રચના ખાસ જુદી ન હતી. મુખ્ય તફાવત ફિશપ્લેટનો લાગ્યો, જેને પાટા સાથે વેલ્ડિંગ કરીને કાયમી ધોરણે જડી દેવામાં આવી છે. (આપણે ત્યાં આવું વન્સ ફોર ઓલ જોડાણ હોતું નથી). TGVના પાટાને કોન્ક્રિટના સ્લીપર્સ સાથે જોડી રાખતા ધાતુના બોલ્ટ નીચે ફ્રેન્ચ ઇજનેરોએ રબ્બરના વાઇસર જેવા પેડ ગોઠવ્યા ...

પેરિસ ઓક્ટોબર ૨૧, ૨૦૦૯ નોર્મન્ડી! બીજા વિશ્વયુદ્ધમાં યુરોપિયન મોરચે ખેલાયેલા સૌથી નિર્ણાયક યુદ્ધનું સ્થળ, જ્યાં યુદ્ધની યાદગીરીરૂપે જુદા જુદા છ સાગરકાંઠે કુલ મળીને પપ જેટલાં મ્યુઝિયમો છે, વોર સિમેટરી છે, જર્મનીએ યુદ્ધ વખતે બનાવેલાં અન્ડરગ્રાઉન્ડ બન્કરો છે, વિમાનવિરોધી તોપો છે, મિત્ર દેશોનાં કેટલાંક જહાજો અને ટેન્કો પણ છે અને જોવાલાયક બીજું ઘણું બધું છે. ...પણ ભલું થાય વરસાદનું, કે જેણે આમાંનું કશું જ જોવાનો મોકો અમને આપ્યો નહિ. નોર્મન્ડીનાં જોવાલાયક બહુધા સ્થળો ખુલ્લા વાતાવરણમાં હોવાથી વરસાદમાં ત્યાં ફરવાનું ભારે અગવડભયું સાબિત થાય તેમ હતું. પરિણામે નોર્મન્ડીનો પ્રિ-પ્લાન્ડ પ્રવાસ અમારે રદ કરવો પડ્યો. ઊંટનું મન ઝાંખરામાં અને સુથારનું મન બાવળિયે હોય એ રીતે અમારૂં મન હંમેશાં જ્ઞાનમાં વધારો કરે તેવાં સ્થળોએ કેન્દ્રિત થયેલું રહે. આવું એક સ્થળ સદ્ભાગ્યે પેરિસમાં હતું: Cité des Sciences et de l'Industrie/સીતે દ સ્યોંસ એ દ લેન્દસ્ત્રી/સીટી ઓફ સાયન્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રી. રાબેતા મુજબ પ્લેસ દ ક્લીશી સ્ટેશનેથી અમે મેટ્રો ટ્રેન પકડી. બે ટ્રેન બદલીને લગભગ અડધોપોણો કલાકે Porte de la Villette/પોર દ લ...

પેરિસ ઓક્ટોબર ૨૦, ૨૦૦૯ વેરસાય પેલેસ ફ્રાન્સના ભૂતપૂર્વ રાજા લુઇનો જગવિખ્યાત આલીશાન મહેલ Château de Versailles/શેતો દ વેરસાય (શેતો = મહેલ) તરીકે ઓળખાય છે. પેરિસ શહેરથી તે લગભગ પચ્ચીસેક કિલોમીટર દક્ષિણ-પશ્ચિમે છે, જ્યાં પહોંચવા માટેનું બેસ્ટ અને ચિપેસ્ટ માધ્યમ રેલ્વે છે. અમે તે માધ્યમ પસંદ કર્યું અને પ્લેસ દ ક્લીશીથી મેટ્રો મારફત પહેલાં Invalides સ્ટેશને ગયા. અહીંથી વેરસાય જવા માટે જુદી ટ્રેનની billet/બિયે (ટિકિટ) લીધી અને લગભગ પોણો કલાકે Versailles Rive Gauche સ્ટેશને ઉતર્યા, જ્યાંથી બીજી દસેક મિનિટ પગપાળા ચાલ્યા બાદ વેરસાયના ભવ્ય મહેલે પહોંચ્યા. મહેલને જોવા આવનાર પર્યટકોની સંખ્યા પુષ્કળ હોય છે અને તેને કારણે પ્રવેશદ્વાર નજીક ટિકિટબારીએ લાંબી કતાર જામે છે એ વાત એક પુસ્તકમાં અગાઉ વાંચી હતી. પરિણામે ટિકિટ ખરીદવાની લાઇનમાં સમયનો બગાડ ટાળવા અમે સ્ટેશન નજીકની એક શોપમાંથી વેરસાય પેલેસની એન્ટ્રી ટિકિટ ખરીદી. પેલેસ નજીક આવી સંખ્યાબંધ દુકાનો છે, જેઓ ટિકિટની મૂળ કિંમત પર એકાદ-બે યુરોનું કમિશન ચઢાવીને ટિકિટ વેચે છે. ટિકિટ સાથે વેરસાય પેલેસનો મેપ ફ્રી મળે છે. મહેલના દરેક ખૂણાની મુલાકત લેવી હોય તો મ...

પેરિસ ઓક્ટોબર ૧૯, ૨૦૦૯ લૂવ્ર મ્યુઝિયમ ફ્રાન્સમાં પેરિસ શહેર ઉપરાંત કેટલાંક દૂરદરાજનાં સ્થળોએ (દા.ત. પેરિસની દક્ષિણ-પશ્ચિમે વેરસાય, દક્ષિણ-પૂર્વે શામોની મો બ્લાં, અને ઉત્તર-પૂર્વે લા સોરનવ) ખાતે જવાનું આયોજન કર્યું હતું. આ દરેક સ્થળોએ અંગ્રેજીનું ચલણ નહિવત હોવાની ખબર હતી. (પેરિસમાં પણ અંગ્રેજી ભાષા વ્યાપક પ્રમાણમાં બોલાતી નથી). પરિણામે પ્રવાસના કેટલાક મહિના પહેલાં ફ્રેન્ચ ભાષાનો ક્રેશ-કોર્સ જાતમહેનત કરવાનો નિર્ણય લીધો. ફ્રેન્ચ ભાષા સમજાવતાં પુસ્તકો ખરીદ્યાં અને સેલ્ફ લર્નીંગ આરંભ્યું. મૂળાક્ષરોને બાદ તો કરો તો બીજી એકેય બાબતે ફ્રેન્ચનો અંગ્રેજી સાથે મેળ ખાતો નથી. આ ભાષાનું વ્યાકરણ જુદું છે (થોડુંક અટપટું પણ છે) તેમજ સ્પેલિંગમાં લખેલા S અને H જેવા મૂળાક્ષરો બોલતી વખતે હંમેશાં સાયલન્ટ રહેવાથી જે તે શબ્દનો ઉચ્ચાર ક્યારેક સાવ અણધાર્યો થતો હોય છે. ઓફિસના કામમાંથી પરવાર્યા બાદ દરરોજ રાત્રે ઘરબેઠા ફ્રેન્ચનો અભ્યાસ કર્યો. બે મહિનાના સમયગાળામાં કેટલાંક કામચલાઉ ફ્રેન્ચ વાક્યો બોલવાની, લખવાની તેમજ ફ્રેન્ચમાં લખેલાં બેઝિક વાક્યો વાંચવાની સમજણ આવી ગઇ. (ફ્રેન્ચનો સેલ્ફ સ્ટડી જેવો અભ્યાસ હજી પણ ચાલુ છ...